Starożytni Żydzi jako Piraci

Żydowscy piraci starożytności

(https://en.wikipedia.org/wiki/Jewish_pirates")

Piraci żydowscy byli po prosu żydowskimi marynarzami, którzy zajmowali się piractwem. Starożytne źródła wspominają o tym fakcie, szczególnie nasilonym w okresie Hasmonejskim.

Żydzi początkowo nie byli zbyt aktywni w żegludze lub nawigacji. Po 142 r.pne. żydowskie państwo Hasmoneuszy nabyło własne porty: Joppa (Jaffa), Ashod i Gaza, które włączyli do swojej domeny. Pojawiła się pewna ilość żydowskich żeglarzy i marynarzy.

Żydowscy piraci zostali po raz pierwszy wspomniani przez Józefa Flawiusza.W Jerozolimie w tzw. "grobowcu Jazona"znajduje się rysunek statku pirackiego podążającego za dwoma statkami kupieckimi. Rysunek przedstawia trzy statki, z których jeden to okręt wojenny z Jazonem trzymającym łuk i przygotowującym się do strzału. Obraz pochodzi z początku I wieku pne.
Jednym z powodów upadku imperium Seleucydów było powstanie Machabeuszy, po której nastąpił napływ żydowskich i pozostałych piratów obecnych krajów arabskich działających na obszarze Lewantu (patrz: Starożytni piraci Bliskiego Wschodu).
Opis podróż Pompejusza do Judei może wskazywać na związek między piratami żydowskimi i cylicyjskimi.

W owym okresie Żydzi byli tak bardzo liczni i aktywni na morzu, również jako piraci, że w okresie władztwa na tym terenie Pompejusza, żydowski król Antygon II Matatiasz (z dynasti Hasmonejskiej) oskarżony został nawet o celowe ich popieranie.

Pod koniec pierwszego powstania żydowskiego przeciw Rzymowi (66-73 r. ne), znanej jako "Wielka Rewolta", Żydzi zostali, którzy uciekli z Galilei odbudowali port w Joppie (Jaffie) uprzednio zniszczony przez Cestiusa Gallusa.
Odbudowali mury miejskie i użyli lekkiej flotylli, aby utrudnić rzymski handel, a zwłaszcza przerwać dostawy zboża do Rzymi z Aleksandrii.

W swojej księdze "Wojna Żydowska" Józef flawiusz zanotował:

"Zbudowali też wiele pirackich statków, a piraci stali się postrachem morza w pobliżu Syrii, Fenicji i Egiptu, i sprawili, że morza te nie były dostępne dla wszystkich ludzi".

W lipcu 67 r. ne. cesarz Wespazjan zaatakował Joppę. Mieszkańcy Joppy uciekli na morze, ale burza przed świtem zniszczyła statki. Wielu z nich utonęło. Ci, którzy przeżyli tę morską katastrofę, w liczbie podawanej na 4200 osób, zostali zabici przez Rzymian, a Joppa został ponownie zniszczona.
"Lecz niektórzy z nich sądzili, że śmierć zadana własnym mieczem będzie lżejsza niż śmierć w morzu, więc zabili się, zanim utonęli; choć większość z nich część niesiona przez fale została roztrzaskana na kawałki o ostre krawędzie skał, tak że morze było bardzo zakrwawione, a niekture morskie obszary były pełne trupów. Rzymianie, którzy natknęli się na tych, którzy żywi zostali wyrzuceni na brzeg, zmordowali ich; a liczba ciał, które w ten sposób zostały wyrzucone z morza, wynosiła cztery tysiące dwieście osób.^"

Po zniszczeniu Joppy po raz drugi Wespazjan zbudował tam cytadelę, aby uniemożliwić żydowskim piratom zawładnięcie miastem po raz trzeci. Rzymianie uznali swoje zwycięstwo nad piratami Joppy za bardzo ważne i upamiętnili je dużą liczbą monet z napisem "za morskie zwycięstwo".

Piraci Starożytności

(Angus Konstam- "Świat piratów", Wydawnictwo Bellona, Warszawa, 2019)

Ludy Morza (jedni z najstarszych łupieżców i piratów) to agresywni koczownicy, przemieszczający się po wodziez. Zajmowali się piractwem na dużą skalę i tak też postrzegali ich Egipcjanie. (...) Wydawali się niezwycięzeni, póki nie natrafili na Egipcjan.

Bitwa z flotą faraona stanowiła zapewne początek końca Ludów Morza.
Potem szybko ginie o nich sluch (...)

Zwycięstwo Egipcjan nie zlikwidowało jednak groźby morskiego rozboju.
Wprost przeciwnie, niedobitki ,,ludów morskich" rozniosły i rozpowszechniły ten proceder do najdalszych zakątków Śródziemnomorza.
Ocalale z pogromu resztki tych ludów zamieszkały w późniejszej Palestynie.
To tam należy szukać początków "Żydowskiej Epopei Piractwa"

Wiadomo, np. że żydowskie plemię Tjeker do IX wieku p.n.e. zajmowało się handlem regionalnym, a na boku rabunkami morskimi.

Osiedla zalozone przez to plemię, odkryte w pobliżu Dor w lzraelu, to pewnie najstarsze zachowane przystanie piratów !.
W końcu kupiectwo stalo sie glównym źródłem bogactwa tego ludu i w kolejnym stuleciu zasymilowal się on z Fenicjanami, narodem wiele znaczącym w dziejach żeglugi. (patrz: Starożytni piraci Bliskiego Wschodu)