Podwójny herb rodzin de Belleville i de Clisson z mottem: "Pour ce que il me plest" (Za to, co mi się podoba)

Wczesne życie

Jej ojciec zmarł, gdy miała cztery lata i nie są znane żadne zapisy, że jej matka wyszła ponownie za mąż. Wydaje się również, że urodziła się z drugiego małżeństwa ojca, ponieważ niektóre zapisy sugerują, że był on wcześniej żonaty z Sibille z Chateaubriant. Ten sojusz najwyraźniej wydał na świat syna, Maurice'a V Montaigu. W 1337 roku, po śmierci swojego przyrodniego brata Maurycego V, odziedziczyła seigneury Montagu i Belleville, ponieważ nie miał spadkobierców.

Jako rodzina seigneur w rejonie Bas-Poitou, rodzina de Montaigu zajmowała się bezpośrednio lub pośrednio produkcją wina, uprawą soli i przepływem handlowym tych towarów do iz rynków aż po Półwysep Iberyjski w górę w kierunku Anglii. Obejmowałoby to kontakty z żeglugą handlową.

W 1312 roku Jeanne poślubiła swojego pierwszego męża, 19-letniego Geoffreya de Châteaubriant VIII (zm. 1326), ^[3] bretońskiego szlachcica, który sam był już wdowcem po Alix de Thouars. Mieli dwoje dzieci:

• Geoffrey IX (1314-1347), odziedziczył majątki po ojcu jako baron, zginął w bitwie pod La Roche-Derrien
• Louise (1316-1383) poślubiła Guya XII de Laval, a następnie odziedziczyła majątek po swoim bracie jako baronowa.

W 1328 roku Jeanne poślubiła Guya de Penthievre z rodu Penthievre , wdowca po Joannie z Avaugour i syna księcia Bretanii. Jeanne mogła to zrobić, aby chronić swoje nieletnie dzieci.

Związek był krótkotrwały, ponieważ krewni rodziny książęcej - w szczególności z frakcji de Blois - złożyli skargę do biskupów Vannes i Rennes w celu ochrony ich dziedzictwa, a śledztwo zostało przeprowadzone 10 lutego 1330 r., w wyniku czego w unieważnieniu małżeństwa przez papieża Jana XXII

W 1330 roku Joanna poślubiła Oliviera IV de Clisson , bogatego Bretona, posiadającego zamek w Clisson , dwór w Nantes i ziemie w Blain . Olivier był początkowo żonaty z Blanche de Bouville (zm. 1329).

Jeanne, niedawno wdowa po lordzie Chateaubriant, kontrolowała obszary w Poitou na południe od granicy bretońskiej od Beauvoir-sur-Mer na zachodzie do Châteaumur na południowym wschodzie Clisson. W kontrakcie małżeńskim znajdują się dowody na to, że Jeanne zapewniła prawne zabezpieczenie spadków jej dzieci z poprzedniego małżeństwa. Połączenie tych atutów sprawiło, że Jeanne i Olivier stali się seniorami (starszymi lordami obszaru) ^[7] w przygranicznym regionie Bretanii . Jeanne i Olivier ostatecznie mieli pięcioro dzieci:

Jeanne na próżno próbowała go uwolnić. Wygląda na to, że próbowała przekupić królewskiego sierżanta. ^[10] Joanna została więc wezwana, by teraz odpowiedzieć na zarzuty buntu, nieposłuszeństwa i ekscesów wobec króla. Zignorowała wezwanie i została uznana za winną w czerwcu 1343 roku.

2 sierpnia 1343 roku Oliviera IV stracono przez ścięcie w Les Halles .

W roku łaski naszej tysiąc trzysta czterdziestym trzecim, w sobotę, drugiego dnia sierpnia, Olivier, lord Clisson, rycerz, więzień w Chatelet Paryskim za kilka zdrad i innych zbrodni popełnionych przez niego przeciwko królowi i koronę Francji, a za sojusze, które zawarł z królem Anglii, wrogiem króla i królestwa Francji, jak przyznał wspomniany Olivier., został na mocy wyroku króla wydany w Orleanie wyciągnięty z Chatelet z Paryża do Les Halles ... i tam na rusztowaniu odcięto mu głowę. Stamtąd jego zwłoki wywieziono na szubienicę Paryża i tam powieszono na najwyższym poziomie, a jego głowę wysłano do Nantes w Bretanii, aby umieścić ją na włóczni nad bramą Sauvetout  [ fr ]jako ostrzeżenie dla innych.

Egzekucja ta zszokowała szlachtę, gdyż dowodów winy nie wykazano publicznie, a proces profanacji/odsłonięcia zwłok zarezerwowany był głównie dla niskobudżetowych przestępców. Egzekucja ta została surowo oceniona przez Jeana Froissarta i jemu współczesnych.

W dniu 26 sierpnia 1343, za jej usiłowanie przekupienia sierżanta królewskiego, Joanna została oskarżona o przestępstwo Lese-majesté , następnie skazana na wygnanie i konfiskatę jej majątku. Udało jej się uniknąć aresztowania, ponieważ chronił ją Jean de Clisson, najstarszy syn Oliviera; Guillaume Bérard, giermek i lokaj Joanny; Guionnet de Fay; i Guillaume'a Denarta.

Joanna, rozwścieczona egzekucją męża, poprzysięgła zemstę francuskiemu królowi Filipowi VI i Karolowi de Blois. Uważała ich działania za tchórzliwe morderstwo.

• Zamek w Touffou, niedaleko Bignon . Zamek został zbudowany na skraju lasu w parafii Bignon, niedaleko opactwa Villeneuve. Zamek był pod dowództwem Galois de la Heuse, oficera Charlesa de Blois, który najwyraźniej rozpoznał Joannę i wpuścił ją do środka, po czym jej siły zmasakrowały cały garnizon z wyjątkiem jednej osoby.
• Garnizon w Château-Thébaud , około 20 km na południowy wschód od Nantes, który był dawnym posterunkiem pod kontrolą jej męża.

Główne żaglowce dostępne w Bretanii w tamtym czasie były typu cog (statek towarowy o płaskim dnie z wysokimi burtami i charakterystycznym prostym dziobem i rufą). Najbardziej widocznym dowodem na to, że statek nie był już przeznaczony tylko do przewozu ładunków, było zbudowanie na nim dziobówki lub rufowego zamku. Nie wszystkie z nich miały trwałą konstrukcję i nie były zintegrowane z kadłubem. ^[17] [18]

Mówi się, że statki tej Czarnej Floty początkowo atakowały żeglugę w Zatoce Biskajskiej , ale potem przeniosły się na kanał La Manche , polując na francuskie statki handlowe, po czym jej siły zabijały całe załogi, pozostawiając tylko kilku świadków do przekazania wiadomości do król francuski. To przyniosło Jeanne przydomek "Lwica Bretanii". ^[14] [16] Rodzaj działań wojennych określa się jako rajdy handlowe i jest podobny do wojny partyzanckiej na lądzie. Jego głównym celem jest zniszczenie lub zakłócenie logistyki wroga na otwartych morzach poprzez atakowanie statków handlowych zamiast angażowania rzeczywistych bojowników. Kilka statków razem byłoby użytych razem w taktyce roju. Załogi byłyby wyposażone w sprzęt do chwytania do zbliżania się oraz broń, taką jak kusze, miecze i sztylety.

Ujście Gironde , wybrzeże Bretonu w pobliżu Saint Mathieu, ujście rzeki Charente oraz wyspy Oléron , Re i Aix były znane jako szczególnie niebezpieczne, ponieważ ograniczone wody ułatwiały wymanewrowanie i zaskoczenie statków. Pointe du Raz było szczególnie dobrym miejscem do prowadzenia piractwa, ponieważ wody te były usiane licznymi małymi, często niezamieszkanymi wyspami, idealnymi na zasadzki. ^[21] Mówi się również, że Jeanne zaatakowała przybrzeżne wioski w Normandii i kilka z nich spaliła mieczem i ogniem.

Jeanne jest czasami cytowana jako korsarz Anglików, co oznaczałoby, że będzie działać pod pewnymi zabezpieczeniami i obowiązkami. Nie jest znany żaden patent listowy ani królewski list ochronny. W 1346 roku, podczas kampanii Crécy w północnej Francji, Jeanne użyła swoich statków do zaopatrzenia sił angielskich.

Francuzom ostatecznie udało się zaatakować jej flotę i zatopić okręt flagowy. Jeanne i jej dwaj synowie dryfowali przez pięć dni; jej syn Guillaume zmarł z powodu narażenia. Jeanne i Olivier zostali ostatecznie uratowani i zabrani do Morlaix przez zwolenników Montfort. Jeanne kontynuowała piractwo na kanale przez kolejne 13 lat.

W latach pięćdziesiątych XIV wieku Jeanne po raz czwarty wyszła za mąż za Waltera Bentleya, jednego z zastępców wojskowych króla Edwarda III podczas kampanii. Bentley został mianowany porucznikiem Edwarda w Bretanii we wrześniu 1350 r. W 1351 r. Zniósł oblężenia Ploërmel i Fougeres , a 4 sierpnia 1352 r. Bentley wygrał bitwę pod Mauron i został nagrodzony za swoje zasługi "ziemami i zamki" Beauvoir -sur-mer, Ampant, Barre, Blaye, Châteauneuf, Ville Maine, wyspę Chauvet oraz z wysp Noirmoutier i Bouin.

Raoul de Caours , porucznik Edwarda ^III w sąsiedniej prowincji Poitou , odebrał Francuzom kontrolę nad kilkoma posiadłościami Joanny. W 1349 roku Edward III nakazał zwrócenie posiadłości Bentleyowi, ale zmieniło się to, gdy Edward III zmienił lojalność i rozpoczął negocjacje z nowym księciem Bretanii, Karolem.

W ramach traktatu z Karolem, księciem Bretanii , Edward III nakazał firmie Bentley poddanie pozostałych zamków Joanny w Bretanii. ^[28] Bentley odmówił i udał się do Anglii, aby bronić swojej sprawy. Został uwięziony w Tower of London, podczas gdy jego sprawa była rozpatrywana. W końcu został zwolniony i pozwolono mu wrócić. ^[29] [30] W tym momencie wojna dobiegła końca, ponieważ oba narody były wyczerpane, a jednym z głównych czynników było rozprzestrzenianie się czarnej zarazy, która zdziesiątkowała co najmniej 20 procent populacji.

Joanna ostatecznie osiedliła się w zamku Hennebont , mieście portowym na wybrzeżu Bretanii, które znajdowało się na terytorium jej sprzymierzeńców de Montfort. Walter zmarł w grudniu 1359, a Joanna kilka tygodni później.

• Papieskie metryki unieważnienia jej drugiego małżeństwa.
• Francuski wyrok z 1343 r. skazujący Joannę za zdrajcę i potwierdzający konfiskatę ziem de Clisson.
• Zapisy z dworu angielskiego z 1343 r., wskazujące, że król Edward przyznał Joannie dochód z ziem kontrolowanych w Bretanii przez Anglików.
• Jeanne jest wymieniona w rozejmie między Francją a Anglią w 1347 roku jako sojusznik Anglii. ( rozejm w Calais , 28 września 1347) ^[31]
• XV-wieczny rękopis, znany jako Chronographia Regum Francorum , potwierdza niektóre szczegóły z jej życia. ^[32]
• Amaury de Clisson, brat Oliviera, jest używany jako wysłannik Joanny z Flandrii (Jehanne de Montfort), aby poprosić króla Edwarda III o pomoc w uwolnieniu Hennebonta. Rodzina de Clisson była na tym etapie zdecydowanie po stronie de Montfort.
• Istnieją zapisy, że wkrótce po egzekucji Oliviera de Clissona kilku innych rycerzy zostało oskarżonych o podobne przestępstwa. Lord Malestroit i jego syn, Lord of Avaugour, Sir Tibaut de Morillon, Alain de Quédillac, Guillaume, Jean i Olivier de Brieux, Denis du Plessis, Jean Malart, Jean de Senadavy, Thibaut de Morillon, Denis de Callac i inni lordowie Bretanii, w liczbie dziesięciu rycerzy i giermków, zostali ścięci w Paryżu. Czterech innych rycerzy Normandii: Sir William Baron, Sir Henry de Malestroit, Lord of Rochetesson i Sir Richard de Persy zostali skazani na śmierć na podstawie doniesień.
• Imię Joanny de Belleville jest również dołączone do Brewiarza z Belleville , księgi modlitw, które następują po roku liturgicznym. Ten rękopis w języku łacińskim i francuskim oraz w dwóch tomach datowanych na około 1323-1326 z iluminacjami autorstwa Jeana Pucelle'a. Jeanne de Belleville dostałaby go w prezencie z okazji ślubu z Olivierem. Około 1379-1380 sporządzono inwentaryzację majątku króla Karola V i opisano tu brewiarz.
• (MS. Lat. 10484, folio 37 recto)
• Traktat westminsterski z 1353 r., chociaż oryginalny dokument zaginął, znane są pewne szczegóły, takie jak bardzo szczególna klauzula stwierdzająca, że ??"tytuły własności w Bretanii mają zostać przywrócone tak, jak były przed wojną. Jeśli Anglicy poślubią Dziedziczki bretońskie, nie wolno im naruszać ich praw, a wszystkim wyznawcom Montfort należy udzielić amnestii".
• Wielkie Kroniki Francji, t.5, od Jana (II) Dobrego do Karola (V) Mądrego (1350/1380);
• Łacińska kronika Guillaume de Nangis i jego kontynuacje (1317/1368);
• Kroniki pierwszych czterech Valois (1327/1393)
• Kronika (1328/1364)
• Kroniki panowania Jana II i Karola V, t1 (1350/1364)
• Kronika normańska z XIV wieku
• Kroniki Mont-Saint-Michel, t.1 (1343/1432)