Eksploracja morska - Brygantyna

Brygantyna
(ang. Brigantine)

Brygantyna to dwumasztowy statek żaglowy z całkowicie ożaglowanym przednim masztem i co najmniej dwoma żaglami na maszcie głównym: kwadratowym żaglem górnym i grotem z żaglem gaflowym (za masztem).

Maszt główny jest drugim i wyższym z dwóch masztów.

Starsze zwyczaje są luźniejsze; Oprócz powyższej rygorystycznej definicji (poświadczonej od 1695 r. ^[^{potrzebne
źródło}^] ), Oxford English Dictionary zawiera dwa c. 1525 definicje: "mały statek wyposażony zarówno do żeglowania, jak i wiosłowania, szybszy i łatwiejszy w manewrowaniu niż większe statki" oraz "(luźno) różnego rodzaju zagraniczne statki żaglowe i wioślarskie, takie jak galeon, galliot itp.". ^[2]

Współczesne definicje amerykańskie obejmują statki bez żadnych kwadratowych żagli na głównym maszcie.

Brygantyna Experiment w Newburyport, 114 ton, zbudowany w Amesbury w 1803 roku

Brygantyny śródziemnomorskie

W Basenie Morza Śródziemnego w XIII wieku określenie brygantyna odnosiło się do statku bojowego napędzanego żaglami i wiosłami. ^[3] Był ożaglowany na dwóch masztach i miał od ośmiu do dwunastu wioseł po każdej stronie. Jego prędkość, zwrotność i łatwość obsługi sprawiły, że stał się ulubieńcem śródziemnomorskich piratów. Jego nazwa wywodzi się od włoskiego słowa brigantino , które z kolei pochodzi od brigante^[4] " bandyta ". Poza nazwą statek ten nie ma żadnego związku z późniejszymi brygantynami opracowanymi w Europie Północnej

XVII wiek i później

Plan żagla brygantyny

W XVII wieku termin ten został przyjęty przez atlantyckie narody morskie. Statek nie miał żagli późnych, zamiast tego miał ożaglowanie kwadratowe na przednim maszcie i żagiel grota z ożaglowaniem kwadratowym nad nim na głównym maszcie. ^[5] Główny maszt brygantyny to maszt rufowy.

W pierwszej połowie XVIII wieku słowo to ewoluowało i nie odnosiło się do rodzaju statku, ale do określonego typu takielunku: dwumasztowego, z przednim masztem w pełni ożaglowanym kwadratowo i głównym masztem uzbrojonym zarówno w dziób, jak i grot i rufę ( żagiel gaflowy ) oraz kwadratowe żagle górne i ewentualnie topgallery . ^[1]

Po slupie brygantyna była najpopularniejszym zestawem dla statków zbudowanych w koloniach brytyjskich w Ameryce Północnej przed 1775 r. ^[6] Brygantyna była szybsza i łatwiejsza w manewrowaniu niż slup czy szkuner, dlatego wykorzystywano ją do piractwa, szpiegostwa i rozpoznania oraz jako odległy pomocnik na dużych statkach w celu ochrony statku lub w celu zaopatrzenia lub wyładunku floty.

Brygantyna może mieć różne rozmiary, od 30 do 150 ton wsadu. ^[6] Brygantyna była na ogół większa niż slup lub szkuner , ale mniejsza niż bryg

Nowoczesna terminologia

Nowoczesny plan żagla brygantynowego lub "bryg hermafrodyta"

Podana powyżej definicja opisuje międzynarodowe użycie terminu brygantyna. We współczesnej terminologii amerykańskiej termin brygantyna zwykle oznacza statek z ożaglowaniem kwadratowym masztu przedniego i rufowego , bez żadnych żagli kwadratowych. Historycznie rzecz biorąc, ten używany zestaw nazywał się brygiem szkunera lub brygiem hermafrodytowym. ^[7] W Europie rozróżnienie to jest zazwyczaj nadal stosowane. Przykładem brygu szkunera jest statek szkoleniowy Zebu , który opłynął Ziemię w ramach operacji Raleigh.

Różnice od brygu

Słowo bryg jest XVIII-wiecznym skrótem słowa brygantyna i oznacza inny rodzaj olinowania. Grot z ożaglowaniem gaflowym na brygantynie odróżnia go od brygu, który na obu masztach ma głównie ożaglowanie kwadratowe. Oprócz różnej konfiguracji żagli, główny maszt brygantyny jest wykonany z dwóch części i przypomina szkuner, maszt dość długi i maszt górny. Główny maszt brygu składa się z trzech części i jest równy masztowi z pełnym ożaglowaniem statku - masztu, masztu górnego i masztu górnego. Wraz z pojawieniem się nowoczesnych (metalowych) masztów słupowych ta ostatnia różnica zazwyczaj już nie istnieje.