  
   |
|
|
Eksploracja
morska
Zobacz : |
Statek | Żaglowiec | Żagiel
(Sail) | Ożaglowanie (Rig) | Otaklowanie
(Sail Plan) | Omasztowanie (Spar) | Olinowanie
(Rigging) | Okręt wojenny | Okręt
liniowy | Taktyka walki
okrętów żaglowych | Bitwa w linii | Wojna
morska | Historia
nawigacji | Statki
pirackie | Mapy | Szanty morskie |
(Porównaj : |
Handel na Oceanie Indyjskim |
Morski Szlak Jedwabny | Trójstronny szlak handlowy i
jego Środkowe przejście | Handel Niewolnikami | Szlak
przylądkowy | Handel przyprawami | Szlak Brouwer | Handel
Kompanii Indii Wschodnich)
Oraz: FLOTY
SKARBÓW | PIENIĄDZE PIRATÓW | WRAKI STATKÓW |
Zobacz też tematy powiązane :
Historia morska, Wiek odkryć, Nawigacja, Historia
nawigacji
Galeon Galeony były dużymi, wielopokładowymi żaglowcami opracowanymi w Hiszpanii i po raz pierwszy używanymi jako uzbrojone transportowce przez Europejczyków od XVI do XVIII wieku w epoce żagli i były głównymi statkami projektowanymi do użytku jako okręty wojenne aż do Wojen angielsko-holenderskich w połowie XVII wieku.
Galeony zazwyczaj miały trzy lub więcej masztów z późnym takielunkiem na dziobie i rufie na tylnych masztach, były zbudowane z rzeźbionej konstrukcji z wydatną, kwadratową, podniesioną rufą i wykorzystywały żagle z ożaglowaniem kwadratowym na maszcie przednim i grocie. maszty Takie statki były podstawą handlu morskiego na początku XIX wieku i często były wykorzystywane jako pomocnicze okręty wojenne - w istocie były ostoją rywalizujących flot przez większość ze 150 lat Epoki Odkryć - przed wojnami angielsko-holenderskimi przyniosły specjalnie zbudowane okręty wojenne z ożaglowaniem , statki liniowe , które następnie zdominowały wojnę na morzu przez pozostałą część Epoki Odkryć EtymologiaSłowo galeon , "duży statek", pochodzi od hiszpańskiego galeón , "galeon", "uzbrojony statek handlowy" [7] lub od starofrancuskiego galionu , "uzbrojony statek ciężarowy" ze średniowiecznej greckiej galei , " galery ", do której Dodano francuski lub hiszpański przyrostek wzmacniający -on . [8] Innym możliwym pochodzeniem jest starofrancuskie słowo galie , "kuchnia"; [9] także ze średniowiecznej greckiej galei . [10] Galea była okrętem wojennym floty bizantyjskiej , a jej nazwa może być powiązana z greckim słowem galeos , " rekin rekin ". [11] Termin ten pierwotnie nadano pewnym typom galer wojennych w średniowieczu . Annali Genovesi wspomina o galeonach wyposażonych w 60, 64 i 80 wioseł, używanych do bitew i misji eksploracyjnych w XII i XIII wieku. Jest bardzo prawdopodobne, że galeony i galioty wspomniane w relacjach z wypraw krzyżowych to te same statki. [ potrzebne źródło ] Na początku XVI wieku galeony weneckie były nową klasą galer używanych do polowań na piratów na Morzu Śródziemnym . Później, kiedy termin ten zaczęto stosować do statków wyłącznie żaglowych, oznaczał on, podobnie jak angielski termin "man-of-war", każdy duży okręt wojenny, który poza tym nie różnił się od innych ówczesnych żaglowców. HistoriaW XVI wieku obniżenie dziobu karaka i wydłużenie kadłuba zapewniło statkom oceanicznym niespotykany dotąd poziom stabilności na wodzie i zmniejszył opór wiatru z przodu, co doprowadziło do powstania szybszego i bardziej zwrotnego statku. Galeon różnił się od karaka i innych starszych typów przede wszystkim tym, że był dłuższy, niższy i węższy, miał rufę z zakładką kwadratową zamiast okrągłej oraz pysk lub głowę wystającą do przodu z dziobów poniżej poziomu dziobka. Chociaż karaki mogły być w tamtym czasie bardzo duże, w przypadku niektórych portugalskich karaków ponad 1000 ton , galeony były na ogół mniejsze, zwykle poniżej 500 ton, chociaż niektóre galeony manilskie miały osiągać wyporność 2000 ton. Karaki były również zwykle lekko uzbrojone i wykorzystywane do transportu ładunków we wszystkich flotach innych państw Europy Zachodniej, podczas gdy galeony były okrętami wojennymi budowanymi specjalnie, silniejszymi, silniej uzbrojonymi, a także tańszymi w budowie (pięć galeonów mogło kosztować około tyle samo, co trzy karaki) i dlatego były znacznie lepszą inwestycją do wykorzystania jako okręty wojenne lub transportowce. Projekt Galeona zmieniał się i udoskonalał poprzez zastosowanie różnych innowacji, szczególnie związanych z możliwościami militarnymi mocarstw atlantyckich . To kapitanowie hiszpańskiej marynarki wojennej, Pedro Menéndez de Avilés i Álvaro de Bazán , zaprojektowali w latach pięćdziesiątych XVI wieku ostateczny galeon o długim i stosunkowo wąskim kadłubie. [12] [13] Galeon był napędzany całkowicie wiatrem, przy użyciu żagli zawieszonych na trzech lub czterech masztach , przy czym na ostatnim (zwykle trzecim i czwartym) maszcie nadal używany był żagiel późny . Używano ich zarówno w celach wojskowych, jak i handlowych, najsłynniej w hiszpańskiej flocie skarbów i galeonach Manili. Podczas gdy karaki odegrały wiodącą rolę we wczesnych eksploracjach światowych, galeony odegrały również rolę w XVI i XVII wieku. W rzeczywistości galeony były tak wszechstronne, że pojedynczy statek mógł być wielokrotnie przebudowywany do celów wojennych i pokojowych w ciągu swojego życia. Galeon był przez ponad dwa i pół wieku prototypem wszystkich statków z ożaglowaniem kwadratowym i trzema lub więcej masztami, w tym późniejszego statku z pełnym ożaglowaniem . Głównymi okrętami wojennymi wrogich flot angielskiej i hiszpańskiej podczas konfrontacji hiszpańskiej Armady w 1588 r. i konfrontacji angielskiej Armady w 1589 r. były galeony, przy czym zmodyfikowane angielskie galeony wyścigowe opracowane przez Johna Hawkinsa udowodniły swoją wielką użyteczność w walce, podczas gdy pojemne hiszpańskie galeony, przeznaczone przede wszystkim do transportu, wykazały się dużą wytrzymałością w bitwach oraz w długim i burzliwym powrocie do domu. Konstrukcja
Galeony budowano z dębu (na stępkę ), sosny (na maszty) i różnych gatunków twardego drewna na kadłub i pokłady . Kadłuby były zwykle budowane rzeźbione . Nakłady związane z budową galeonu były ogromne. Setki doświadczonych rzemieślników (w tym stolarzy , topiarzy smoły , kowali , bednarzy , stoczniowców itp.) pracowało miesiącami, zanim galeon nadawał się do żeglugi. Aby pokryć koszty, galeony były często finansowane przez grupy zamożnych biznesmenów, którzy łączyli zasoby na nowy statek. Dlatego większość galeonów była pierwotnie wysyłana do handlu, chociaż te zdobyte przez rywalizujące państwa były zwykle wprowadzane do służby wojskowej. Najpopularniejszym pistoletem używanym na pokładzie galeonu był demi-culverin , chociaż możliwe były pistolety o rozmiarach sięgających do półarmaty . Ze względu na długie okresy często spędzane na morzu i złe warunki na pokładzie wielu członków załogi często ginęło podczas rejsu; dlatego też opracowano zaawansowane systemy olinowania , dzięki czemu statek mógł zostać poprowadzony do domu przez aktywną załogę żaglową stanowiącą ułamek wielkości pokładu w momencie wypłynięcia. Cechy wyróżniające
Do najbardziej charakterystycznych cech galeonu zalicza się długi, wystający dziób lub główka dzioba , po którym następuje przedni maszt i główny maszt , oba zauważalnie wyższe od pojedynczych lub podwójnych bezanmasztów z ożaglowaniem późnym i ich nachylonymi rejami dla ożaglowania , a poniżej nich znajduje się kwadratowa galeria ćwiartkowa na rufa .? Średnio do trzech masztów, w większych galeonach, dodawano czwarty maszt, zwykle kolejny mizzen z późnym ożaglowaniem, zwany mizzenem bonawentury Najstarsze rysunki angielskieNajstarsze znane rysunki w skali w Anglii znajdują się w rękopisie zatytułowanym "Fragments of Ancient Shipwrightry" wykonanym około 1586 roku przez mistrza stoczniowego Mathew Bakera. Rękopis ten, przechowywany w Bibliotece Pepysian w Magdalene College w Cambridge, stanowi autentyczne odniesienie do wielkości i kształtu typowych angielskich galeonów zbudowanych w tym okresie. Na podstawie tych planów Muzeum Nauki w Londynie zbudowało model statku w skali 1:48, będący przykładem galeonów z tamtej epoki.
Wybitne galeony
* * * Historyczne galeony
Współczesne repliki galeonów
|
