Szlaki handlowe
(na których grasowali Piraci)
Zobacz :  | Trójstronny szlak handlowy i jego Środkowe przejście | Szlak przylądkowy | Handel przyprawami | Szlak Brouwer | Szlak Kadzidła | Szlaki Oceanu Indyjskiego | Galeon z Manili | Hiszpańska flota skarbów | Hiszpańska droga | Camino Real de Tierra Adentro | Camino Real (Droga Królewska, Panama) | Camino_de_Cruces (Droga Krzyży, Panama) | Hiszpański Srebrny Konwój | Portugalskie Floty Indii |  |  |

(Zobacz także: Kolonializm europejski,
w tym: | Kolonizacja Ameryk | Kolonizacja Afryki | Kolonizacja Azji | Kolonizacja Azji Południowo-Wschodniej | Eksploracja morska | Wiek odkryć | Kompanie handlowe | Handel Kompanii Indii Wschodnich |

Zobacz również szlaki handlu niewolnikami (lukratywne tereny łowieckiepiratów i korsarzy):
 | Afrykański handel niewolnikami | Atlantycki handel niewolnikami | Berberyjski handel niewolnikami | Blokada Afryki | Handel niewolnikami na Oceanie Indyjskim | Transsaharyjski handel niewolnikami | Afrykańskie patrolowanie handlu niewolnikami |

Szlak handlowy to sieć logistyczna identyfikowana jako szereg szlaków i przystanków wykorzystywanych do komercyjnego transportu ładunków.

Termin ten może być również używany w odniesieniu do handlu nad zbiornikami wodnymi.
Umożliwiając towarom docieranie do odległych rynków, pojedynczy szlak handlowy obejmuje arterie dalekobieżne, które można dodatkowo połączyć z mniejszymi sieciami handlowych i niekomercyjnych szlaków transportowych.
Do godnych uwagi szlaków handlowych należał Szlak Bursztynowy, który służył jako niezawodna sieć handlu na duże odległości.

Handel morski wzdłuż Szlaku Przypraw zyskał na znaczeniu w średniowieczu, kiedy narody uciekały się do środków militarnych, aby kontrolować ten wpływowy szlak.

W średniowieczu coraz większe znaczenie zyskiwały organizacje takie jak Liga Hanzeatycka, których celem była ochrona interesów kupców i handlu.

W czasach nowożytnych działalność handlowa przeniosła się z głównych szlaków handlowych Starego Świata na nowsze szlaki między nowoczesnymi państwami narodowymi . Działalność ta była czasami prowadzona bez tradycyjnej ochrony handlu i w ramach międzynarodowych umów o wolnym handlu , które umożliwiały przekraczanie granic towarom handlowym przy złagodzonych ograniczeniach. ^[4] Innowacyjny transport współczesności obejmuje transport rurociągami i stosunkowo dobrze znany handel obejmujący szlaki kolejowe , samochody i linie lotnicze cargo

W okresie chalkolitu rozwinęły się dalekosiężne szlaki handlowe . W okresie od połowy drugiego tysiąclecia p.n.e. do początków naszej ery społeczeństwa Azji Południowo-Wschodniej, Azji Zachodniej, Morza Śródziemnego, Chin i subkontynentu indyjskiego rozwinęły główne sieci transportowe dla celów handlowych.

Jednym z najważniejszych instrumentów ułatwiających handel na duże odległości było przenoszenie i udomowienie zwierząt pociągowych . ^[6] Zorganizowane karawany, widoczne już w II tysiącleciu p.n.e., ^[7] mogły przewozić towary na duże odległości, gdyż po drodze znajdowała się głównie pasza. ^[6] Udomowienie wielbłądów pozwoliło arabskim nomadom kontrolować dalekosiężny handel przyprawami i jedwabiem z Dalekiego Wschodu na Półwysep Arabski . ^[8] Przyczepy kempingowe przydawały się w handlu dalekobieżnym głównie do przewożenia dóbr luksusowych, przewóz tańszych towarów na duże odległości nie był opłacalny dla operatorów karawan. ^[9] Wraz z produktywnym rozwojem technologii żelaza i brązu zaczęły powstawać nowsze szlaki handlowe - niosące innowacje cywilizacyjne.

Jawajski jong, duży statek jawajski z XI-XVII wieku. Przedstawiony z charakterystycznym żaglem typu tanja, charakterystycznym dla austronezyjczyków z Azji Południowo-Wschodniej .

Nawigacja była znana w Sumerze między IV a III tysiącleciem p.n.e. ^[7] Egipcjanie mieli szlaki handlowe przez Morze Czerwone , importując przyprawy z " Krainy Punt " ( Afryka Wschodnia ) i z Arabii. ^[11]

W Azji najwcześniejszym dowodem handlu morskiego były neolityczne sieci handlowe ludów austronezyjskich , wśród których znajduje się przemysł lingling-o jade na Filipinach , Tajwanie , południowym Wietnamie i półwyspie Tajlandii . Obejmował także dalekobieżne szlaki kupców austronezyjskich z Indonezji i Malezji , łączące Chiny z Azją Południową i Bliskim Wschodem od około 500 roku p.n.e. Ułatwiło to rozprzestrzenianie się przypraw i towarów chińskich z Azji Południowo-Wschodniej na zachód, a także hinduizmu i buddyzmu na wschodzie. Szlak ten stał się później znany jako Morski Jedwabny Szlak , chociaż jest to błędna nazwa, ponieważ szlakiem tym handlowano raczej przyprawami niż jedwabiem. Wiele technologii austronezyjskich, takich jak wysięgnik i katamaran , a także austronezyjska terminologia dotycząca statków, nadal istnieje w wielu kulturach przybrzeżnych Oceanu Indyjskiego

Duża część handlu Radhanitów na Oceanie Indyjskim opierałaby się na przybrzeżnych statkach towarowych, takich jak ten dhow

Handel morski rozpoczął się od bezpieczniejszego handlu przybrzeżnego i ewoluował wraz z manipulowaniem wiatrami monsunowymi, co wkrótce doprowadziło do tego, że handel przekroczył granice, takie jak Morze Arabskie i Zatoka Bengalska . ^[15] Azja Południowa posiadała wiele morskich szlaków handlowych, które łączyły ją z Azją Południowo-Wschodnią , co utrudniało kontrolę nad jednym szlakiem, co skutkowało monopolem morskim. ^[15] Indyjskie połączenia z różnymi państwami Azji Południowo-Wschodniej buforowały go przed blokadami na innych trasach. ^[15] Dzięki wykorzystaniu morskich szlaków handlowych w II w. p.n.e. Rzymianie umożliwili handel towarami masowymi . ^[16] Rzymski statek handlowy mógł przepłynąć Morze Śródziemne w ciągu miesiąca za jedną sześćdziesiątą kosztu tras lądowych

Półwysep Anatolii leżał na lądowych szlakach handlowych prowadzących do Europy z Azji oraz na szlaku morskim z Morza Śródziemnego do Morza Czarnego . ^[18] Zapisy z XIX wieku p.n.e. potwierdzają istnienie asyryjskiej kolonii kupieckiej w Kanesh w Kapadocji (obecnie na terenie współczesnej Turcji ). ^[18] Sieci handlowe Starego Świata obejmowały Wielką Trunk Road w Indiach i Kadzidlaną Drogę w Arabii . ^[5] Sieć transportową składającą się z autostrad o twardej nawierzchni, wykorzystujących beton wytwarzany z popiołów wulkanicznych i wapna, Rzymianie zbudowali już w 312 roku p.n.e., za czasów cenzora Appiusza Klaudiusza Cecusa . ^[19] Części świata śródziemnomorskiego, rzymska Brytania , system rzeczny Tygrys-Eufrat i Afryka Północna znalazły się w zasięgu tej sieci w pewnym momencie swojej historii.

"Rozprzestrzenianie się miejskich sieci handlowych i ich rozszerzenie wzdłuż Zatoki Perskiej i wschodniej części Morza Śródziemnego stworzyło złożoną strukturę molekularną regionalnych ognisk, tak że oprócz podziału na strefy rdzenia i peryferii (pierwotnie utworzonego wokół Mezopotamii ) istniał szereg oddziałujących na siebie cywilizacje: Mezopotamia, Egipt, Dolina Indusu , potem także Syria , środkowa Anatolia ( Hetyci ) i Morze Egejskie ( Minojczycy i Mykeńczycy ). Poza tym znajdował się margines obejmujący nie tylko obszary o klimacie umiarkowanym , takie jak Europa, ale także suchy korytarz stepowy środkowej Azja . To był naprawdę system światowy, mimo że zajmował tylko ograniczoną część zachodniego Starego Świata. Chociaż każda cywilizacja podkreślała swoją ideologiczną autonomię, wszystkie były wyraźnie częścią wspólnego świata oddziałujących na siebie elementów.

Szlak Kadzidłowy służył jako kanał handlu towarami indyjskimi, arabskimi i wschodnioazjatyckimi. ^[23] Handel kadzidłem kwitł od Arabii Południowej po Morze Śródziemne od mniej więcej III wieku p.n.e. do II wieku n.e. ^[24] Handel ten miał kluczowe znaczenie dla gospodarki Jemenu , a kadzidło i mirra były postrzegane przez jego władców jako źródło bogactwa.

Ptolemeusz II Filadelfos , cesarz ptolemejskiego Egiptu , mógł zawrzeć sojusz z Lihjanitami , aby zabezpieczyć szlak kadzidłowy w Dedanie , przekierowując w ten sposób handel kadzidłem z Dedanu na wybrzeże Morza Czerwonego do Egiptu. ^[26] IES Edwards łączy wojnę syro-efraimską z pragnieniem Izraelitów i Aramejczyków przejęcia kontroli nad północnym krańcem szlaku Kadzidłowego, który biegł z południowej Arabii i mógł zostać przejęty przez dowodzenie Transjordanią

Gerrha - zamieszkana przez chaldejskich wygnańców z Babilonu - kontrolowała w I wieku p.n.e. szlaki handlowe kadzidła przez Arabię ??do Morza Śródziemnego oraz sprawowała kontrolę nad handlem aromatami do Babilonu. ^[28] Nabatejczycy przejęli kontrolę nad szlakami wzdłuż Szlaku Kadzidłowego, a ich władza została zakwestionowana - bez powodzenia - przez Antygona Cyklopa , cesarza Syrii. ^[29] Kontrola Nabatejczyków nad handlem jeszcze bardziej wzrosła i rozprzestrzeniła się w wielu kierunkach.

Zastąpienie Grecji przez Cesarstwo Rzymskie w roli administratora basenu Morza Śródziemnego doprowadziło do wznowienia bezpośredniego handlu ze Wschodem i zniesienia podatków pobieranych wcześniej przez pośredników z południa. ^[30] Według Milo Kearneya (2003) "Arabowie z Południa w ramach protestu rozpoczęli pirackie ataki na rzymskie statki w Zatoce Adeńskiej. W odpowiedzi Rzymianie zniszczyli Aden i faworyzowali zachodnie wybrzeże Morza Czerwonego, abisyńskie".
Indyjskie statki płynęły do Egiptu, ponieważ szlaki morskie Azji Południowej nie były pod kontrolą żadnego mocarstwa.

Pewne podobieństwa między kulturami mezoamerykańskimi i andyjskimi sugerują, że oba regiony stały się częścią szerszego systemu światowego w wyniku handlu już w I tysiącleciu p.n.e. ^[32] Obecny pogląd akademicki jest taki, że przepływ towarów przez zbocza Andów był kontrolowany przez instytucje rozdzielające lokalizacje grupom lokalnym, które następnie miały do ??nich swobodny dostęp w celu handlu. ^[33] Ten handel na zboczach Andów - określany czasami jako "handel pionowy" - mógł przyćmić handel na duże odległości między mieszkańcami Andów a sąsiednimi lasami. ^[33] Zielarze z Callawaya handlowali roślinami tropikalnymi pomiędzy VI a X wiekiem, natomiast miedź sprzedawali wyspecjalizowani handlarze w peruwiańskiej dolinie Chincha . ^[33] W handlu na duże odległości lokalne elity mogły uciekać się do walki w celu manipulacji i kontroli.

Przed dominacją Inków wyspecjalizowani handlarze dalekobieżni dostarczali góralom towary takie jak bryłki złota, miedziane topory, kakao, sól itp. w celu redystrybucji wśród miejscowej ludności i odgrywali kluczową rolę w polityce regionu. ^[34] Miedziana waluta w kształcie siekiery była produkowana przez Peruwiańczyków w celu pozyskiwania kosztowności z przedkolumbijskiego Ekwadoru . ^[34] System wymiany morskiej rozciągał się od zachodniego wybrzeża Meksyku do najbardziej wysuniętego na południe Peru, handlując głównie Spondylusem , który reprezentował deszcz i płodność i był uważany przez ludność imperium Inków za główne pożywienie bogów.
Spondylus był używany w elitarnych rytuałach, a jego skuteczna redystrybucja miała skutek polityczny w Andach w czasach przedhiszpańskich.

"Wzdłuż Jedwabnych Szlaków podróżowano technologią, wymieniano pomysły, a także po raz pierwszy na dużą skalę doświadczono przyjaźni i zrozumienia między Wschodem a Zachodem. Mieszkańcy Wschodu mieli kontakt z zachodnimi ideami i stylami życia, a także ludzie z Zachodu dowiedzieli się o Kultura Wschodu i jej kosmologia zorientowana na duchowość. Buddyzm jako religia Wschodu zyskał międzynarodową uwagę dzięki Jedwabnym Szlakom.

Interakcje kulturowe, którym często patronowali potężni cesarze, tacy jak Kaniszka , doprowadziły do ??rozwoju sztuki dzięki wprowadzeniu bogatej gamy wpływów. ^[35] Misje buddyjskie kwitły wzdłuż Jedwabnych Szlaków, częściowo dzięki sprzyjającemu przenikaniu się wartości handlowych i kulturowych, co stworzyło szereg bezpiecznych przystanków zarówno dla pielgrzymów, jak i handlarzy . ^[36] Jedwabne szlaki doprowadziły do ??powstania ośrodków miejskich klasy kupieckiej i rozwoju gospodarek opartych na handlu. Do często uczęszczanych szlaków Jedwabnego Szlaku należał szlak birmański rozciągający się od Bhamo , który służył jako trasa wizyt Marco Polo w Yunnan i indyjskich misji buddyjskich do Kantonu w celu zakładania klasztorów buddyjskich . ^[37] Trasa ta - często w obecności wrogich plemion - znajduje także wzmiankę w pracach Rashida-al-Dina Hamadaniego