Ogólne zasady rozbudowy

"Odkrycie Ameryki" (Johann Moritz Rugendas).

Hiszpańska ekspansja była czasami zwięźle podsumowywana jako motywowana "złotem, chwałą, Bogiem", to znaczy poszukiwaniem bogactwa materialnego, umocnieniem pozycji zdobywców i korony oraz ekspansją chrześcijaństwa z wyłączeniem inne tradycje religijne.
W rozszerzeniu hiszpańskiej suwerenności na jej terytoria zamorskie, władza dla wypraw (entradas) w celu odkrycia, podboju i osadnictwa znajdowała się w monarchii.

Wyprawy wymagały zezwolenia korony, która określała warunki takiej wyprawy.
Praktycznie wszystkie wyprawy po wyprawach Kolumba, które były finansowane przez koronę Kastylii, odbywały się kosztem przywódcy wyprawy i jej uczestników. Choć często uczestnicy, nazywani są obecnie "żołnierzami", nie byli opłacanymi żołnierzami w szeregach armii, ale raczej żołnierzami fortuny, którzy dołączali do wyprawy w nadziei na czerpanie z niej korzyści.
Lider wyprawy, adelantado był seniorem posiadającym bogactwo materialne i pozycję, który mógł przekonać koronę do wydania mu licencji na wyprawę. Musiał też przyciągnąć do wyprawy uczestników, którzy w oczekiwaniu na powodzenie wyprawy postawili własne życie i skromne fortuny. Lider wyprawy wniósł większy udział kapitałowy do przedsiębiorstwa, które pod wieloma względami funkcjonowało jako firma handlowa. Po sukcesie wyprawy łupy wojenne dzielono proporcjonalnie do kwoty, jaką początkowo postawił uczestnik, przy czym największy udział otrzymywał przywódca.
Uczestnicy dostarczali własne zbroje i broń, a ci, którzy mieli konia, otrzymywali dwie akcje, jedną dla siebie, drugą uznając wartość konia jako machiny wojennej.

W epoce podbojów powszechnie znane są dwa nazwiska Hiszpanów, ponieważ prowadzili podboje wysokich indiańskich cywilizacji, Hernán Cortés, przywódca wyprawy, która podbiła Azteków w środkowym Meksyku, oraz Francisco Pizarro, przywódca podboju Inków w Peru .
Hiszpańscy zdobywcy wykorzystali rywalizację indian, aby zawrzeć sojusze z grupami widzącymi przewagę dla własnych celów. Najwyraźniej widać to w podboju Meksyku z sojuszem miasta-państwa Nahua Tlaxcala przeciwko Imperium Azteków,co przyniosło trwałe korzyści dla nich samych i ich potomków.

Wyspy Karaibskie i Spanish Main

Osobny artykuł: Historia Karaibów


XVI-wieczna ilustracja autorstwa flamandzkiego protestanta Theodora de Bry dla Las Casas', Krótka relacja o zniszczeniu Indian, przedstawiająca Tainosa walczącego z Hiszpanami, pokazująca kanibalizm i zmuszająca Hiszpana do połknięcia stopionego złota.

Wzory pierwszych hiszpańskich osad na Karaibach miały tam przetrwać i wywarły trwały wpływ na imperium hiszpańskie. Aż do śmierci Kolumb był przekonany, że dotarł do Azji, do Indii.
Z tego błędnego przekonania Hiszpanie nazywali  ich "Indianami" (indios), wrzucając wiele cywilizacji, grup i jednostek do jednej kategorii.
Hiszpański rząd królewski nazywał swoje zamorskie posiadłości "Indami", aż do rozpadu imperium w XIX wieku.

Na Karaibach, ponieważ nie było zintegrowanej cywilizacji tubylczej, takiej jak w Meksyku i Peru, nie było hiszpańskiego podboju ludów tubylczych na dużą skalę, ale istniał opór tubylców wobec hiszpańskiej kolonizacji.

Kolumb odbył cztery podróże do Indii Zachodnich, gdy monarchowie przyznali Kolumbowi ogromne uprawnienia do rządzenia tą nieznaną częścią świata.
Korona Kastylii sfinansowała więcej jego transatlantyckich podróży, czego nie powtórzą nigdzie indziej. Efektywne osadnictwo hiszpańskie rozpoczęło się w 1493 roku, kiedy Kolumb przywiózł żywy inwentarz, nasiona, sprzęt rolniczy.

Pierwsza osada La Navidad, prymitywny fort zbudowany podczas jego pierwszej podróży w 1492 r., Została opuszczona do czasu jego powrotu w 1493 r.
Następnie założył osadę La Isabela na wyspie, którą nazwali Hispaniola (obecnie podzielona na Haiti i Dominikanę).

Ilustracja Theodora de Bry przedstawiająca hiszpańskie okrucieństwa podczas podboju Hispanioli
Las Casas tak pisał o okrucieństwie osadników hiszpańskich: "Wznieśli oni pewne szubienice, duże, ale niskie, tak że ich stopy prawie sięgały ziemi, z których każda była tak ułożona, by niosła Trzynaście Osób z Honorem i Szacunkiem (tak jak oni powiedział bluźnierczo) naszego Odkupiciela i jego Dwunastu Apostołów, pod którym rozpalili Ogień, aby spalić ich na popiół, wisząc na nich"

Hiszpańskie eksploracje innych wysp na Karaibach i tego, co okazało się kontynentem Ameryki Południowej i Środkowej, zajmowały ich przez ponad dwie dekady.
Kolumb obiecał koronie, że region, który teraz kontroluje, zawiera ogromny skarb w postaci złota i przypraw. Hiszpańscy osadnicy początkowo znaleźli stosunkowo gęste populacje ludów tubylczych, którzy byli rolnikami mieszkającymi w wioskach rządzonych przez przywódców niebędących częścią większego zintegrowanego systemu politycznego.
Hiszpanie postrzegali te populacje jako źródło siły roboczej, tam do ich eksploatacji, do zaopatrywania własnych osad w żywność, ale co ważniejsze dla Hiszpanów, do wydobywania bogactw mineralnych lub produkcji innego cennego towaru do wzbogacenia Hiszpanii. Praca gęstych populacji Tainos zostały przydzielone jako dotacje dla hiszpańskich osadników w instytucji znanej jako encomienda, gdzie poszczególne osady tubylcze przyznano poszczególnym Hiszpanom.

Na wczesnych wyspach znajdowano złoto powierzchniowe, a posiadacze encomiendas zmuszali indian do pracy w jego poszukiwaniu.
Z praktycznego punktu widzenia było to niewolnictwo. Królowa Izabela położyła kres formalnemu niewolnictwu, ogłaszając indian wasalami korony, ale wyzysk indiańskiej siły roboczej przez Hiszpanów trwał nadal. Populacja Taino na Hispanioli sięgała setek tysięcy lub milionów - szacunki uczonych są bardzo różne - ale w połowie lat 90. XV wieku została praktycznie zniszczona.
Choroby i przepracowanie, zakłócenia życia rodzinnego i cykl rolniczy (który spowodował poważne niedobory żywności zależnym od nich Hiszpanom) szybko zdziesiątkowały indian.

Z hiszpańskiego punktu widzenia ich źródło siły roboczej i żywotność ich własnych osad były zagrożone.
Po upadku populacji Taino na Hispanioli Hiszpanie rozpoczęli najazdy na indiańskie osady na pobliskich wyspach, w tym na Kubie, Puerto Rico i Jamajce, aby zniewolić te populacje, powielając tam również katastrofę demograficzną.
Imiona dwóch indiańskich przywódców (caciques, Kacykowie), którzy zbuntowali się przeciwko hiszpańskiej kolonizacji, Enriquillo i Hatuey na Dominikanie (Hispaniola), stali się ważni.

Dominikański brat Antonio de Montesinos potępił hiszpańskie okrucieństwo i nadużycia w kazaniu z 1511 roku, co pochodzi z pism dominikanina Bartolomé de las Casas
W 1542 roku dominikanin Bartolomé de Las Casas napisał potępiający opis tej katastrofy demograficznej, Krótki opis zniszczenia Indii
Został on szybko przetłumaczony na język angielski i stał się podstawą pism antyhiszpańskich, zwanych wspólnie Czarną Legendą

Las Casas spędził swoje długie życie próbując bronić indian i zwerbować hiszpańską koronę do ustanowienia dla niej ochrony, co było najbardziej widoczne w uchwaleniu nowych Nowych Praw 1542 r., ograniczająca dziedziczenie przez Hiszpanów encomiendas

Po pierwszych eksploracjach kontynentu przez Hiszpanów nastąpiła faza wypraw w głąb lądu i podbojów.
W 1500 roku na Wyspie Cubagua w Wenezueli założono miasto Nueva Cádiz, a następnie założono Santa Cruz przez Alonso de Ojeda na dzisiejszym półwyspie Guajira- Cumaná w Wenezueli była pierwszą stałą osadą założoną przez Europejczyków w Ameryce kontynentalnej w 1501 roku przez franciszkanów, ale z powodu udanych ataków indian musiała być kilkakrotnie odbudowywana, aż do Diego Hernández de Serpa w 1569 r. Hiszpanie założyli San Sebastián de Uraba w 1509 r., ale porzucili je w ciągu roku.
stnieją pośrednie dowody na to, że pierwszą stałą osadą hiszpańską na kontynencie, założoną w obu Amerykach, była Santa María la Antigua del Darién

Hiszpanie spędzili ponad 25 lat na Karaibach, gdzie ich początkowe wielkie nadzieje na olśniewające bogactwo ustąpiły miejsca ciągłej eksploatacji ginących indian, wyczerpaniu lokalnych kopalni złota, rozpoczęciu uprawy cukru trzcinowego jako produktu eksportowego i przymusowej migracji zniewolonych Afrykanów jako siła robocza.

Hiszpanie nadal rozszerzali swoją obecność w regionie okołokaraibskim poprzez wyprawy.
Jeden był autorstwa Francisco Hernández de Córdoba w 1517 r., Drugi autorstwa Juana de Grijalva w 1518 r., Co przyniosło tam obiecujące wieści o możliwościach.
Nawet w połowie lat 1510-tych zachodnie Karaiby były w dużej mierze niezbadane przez Hiszpanów. Dobrze skomunikowany osadnik na Kubie, Hernán Cortés otrzymał zezwolenie w 1519 roku od gubernatora Kuby na sformowanie ekspedycji badawczej - tylko w ten daleki zachodni region.
Ta wyprawa miała przejść do historii świata.

Wyspy karaibskie stały się mniej centralne dla zamorskiej kolonizacji Hiszpanii, ale pozostały ważne strategicznie i gospodarczo, zwłaszcza wyspy Kuba i Hispaniola.
Mniejsze wyspy, do których twierdziła Hiszpania, zostały utracone na rzecz Anglików i Holendrów, a Francja zajęła połowę Hispanioli i założyła produkującą cukier kolonię St-Domingue (obecne Haiti) , a także zajęła inne wyspy.

Meksyk

Główny artykuł: Hiszpański podbój Meksyku


Spotkanie Cortésa i Montezumy, XVII w. opis

Dopiero Hiszpańska ekspansja we współczesnym Meksyku, dzięki której hiszpańscy odkrywcy byli w stanie znaleźć bogactwo na skalę, na jaką liczyli.
W przeciwieństwie do hiszpańskiej ekspansji na Karaibach, która obejmowała ograniczoną walkę zbrojną, a czasem udział indiańskich sojuszników, podbój środkowego Meksyku był przedłużający się i wymagał indiańskich sojuszników, którzy zdecydowali się uczestniczyć w nich dla własnych celów. Podbój imperium Azteków wymagał połączonego wysiłku armii wielu indiańskich sojuszników, na czele z niewielką hiszpańską siłą konkwistadorów. Aztekowie nie rządzili imperium w konwencjonalnym sensie, ale byli hegemonami konfederacji dziesiątek miast-państw, plemion i innych ustrojów politycznych; status każdego z nich wahał się od surowo ujarzmionego do blisko sprzymierzonego.
Hiszpanie przekonali przywódców wasali Azteków i Tlaxcala (miasto-państwo nigdy nie podbite przez Azteków), aby sprzymierzyć się z nimi przeciwko Aztekom.
Dzięki takim metodom Hiszpanie zgromadzili ogromną siłę tysięcy, być może dziesiątek tysięcy indiańskich wojowników.

Zapisy dotyczące podboju środkowego Meksyku obejmują relacje przywódcy wyprawy Hernána Cortésa, Bernala Díaza del Castillo  i innych hiszpańskich konkwistadorów, indiańskich sojuszników z miast-państw altepetl Tlaxcala, Texcoco i Huexotzinco.
Ponadto, indiańscy mieszkańcy spisali pokonanych ze stolicy Azteków, Tenochtitlan, co jest przypadkiem historii napisanej przez osoby inne niż zwycięzcy.

Schwytanie azteckiego imperatora Montezumy II przez Cortésa nie było genialnym posunięciem innowacyjnym, ale pochodziło z podręcznika opracowanego przez Hiszpanów podczas ich pobytu na Karaibach.
Skład ekspedycji był standardowy, ze starszym przywódcą i uczestniczącymi mężczyznami inwestującymi w przedsięwzięcie z pełnym oczekiwaniem nagrody, jeśli nie stracą życia. Poszukiwanie indiańskich sojuszników przez Cortésa było typową taktyką wojenną: dziel i rządź.
Ale indiańscy sojusznicy mieli wiele do zyskania, odrzucając rządy Azteków.
Dla sojuszników Hiszpanów z Tlaxcalan ich kluczowe wsparcie zapewniło im trwałe dziedzictwo polityczne w czasach nowożytnych, meksykański stan Tlaxcala.

Podbój środkowego Meksyku zapoczątkował dalsze podboje hiszpańskie, na wzór podbitych i skonsolidowanych regionów, będących punktem wyjścia do dalszych wypraw. Były one często prowadzone przez drugorzędnych przywódców, takich jak Pedro de Alvarado

Późniejsze podboje w Meksyku były przedłużającymi się kampaniami z mniej natychmiastowymi rezultatami niż podbój imperium Azteków.

Hiszpański podbój Jukatanu, Hiszpański podbój Gwatemali, podbój Purépecha z Michoacan , Wojna na zachodzie Meksyku (Mixtón_War) i Wojna Chichimeca w północnym Meksyku rozszerzyły hiszpańską kontrolę nad terytorium i indiańską ludnością rozciągającą się na tysiące mil.

Dopiero Podbój imperium Inków (Peru), który stosował podobną taktykę i rozpoczął się w 1532 r., podbił Azteków dorównując skalą terytorium lub skarbów.

Peru

Główny artykuł: Hiszpański podbój Peru
Dalsze informacje: Wicekrólestwo Peru


Przedstawienie Pizarra chwytającego cesarza Inków Atahualpę. Johna Everetta Millaisa, 1845.


Zasięg imperium Inków podczas podboju hiszpańskiego

W 1532 roku w Bitwie pod Cajamarca grupa Hiszpanów pod dowództwem Francisco Pizarro i jego indiańscy pomocnicy wpadli w zasadzkę i schwytała Imperator Inków, Atahualpę.
Był to pierwszy krok w długiej kampanii, której celem było podporządkowanie sobie najpotężniejszego imperium obu Ameryk, które zajęło dziesięciolecia .
W kolejnych latach Hiszpania rozszerzyła swoje panowanie na terytorium imperium cywilizacji Inków

Hiszpanie wykorzystali niedawną wojnę domową między frakcjami dwóch braci, Imperatora Atahualpa i Huáscar, oraz wrogość indian, których podbili Inkowie, takich jak Huancas, Chachapoyas i Canaris

W następnych latach Konkwistadorzy i indiańscy sojusznicy rozszerzyli kontrolę nad Regionem Wielkich Andów.

Wicekrólestwo Peru zostało ustanowione w 1542 roku.
Ostatnia twierdza Inków została zdobyta przez Hiszpanów w 1572 roku.

Peru było ostatnim terytorium na kontynencie pod panowaniem hiszpańskim, które zakończyło się 9 grudnia 1824 r. Bitwą pod Ayacucho (panowanie hiszpańskie trwało do 1898 r. Na Kubie i Puerto Rico).

Chile

Główne artykuły: Podbój Chile, kolonialne Chile i hiszpańska próba kolonizacji Cieśniny Magellana

[Chile] ma cztery miesiące zimy, nie więcej, aw nich, z wyjątkiem ćwiartki księżyca, kiedy pada jeden lub dwa dni, wszystkie inne dni mają takie piękne słońce.

-Pierwszy list relacyjny od Pedro de Valdivia do cesarza Karola V